Turkish Airlines – najlepsze europejskie linie lotnicze?

Nareszcie miałam okazję sprawdzić, czy narodowy przewoźnik turecki faktycznie zasłużył sobie na przyznawany im przez pięć lat z rzędu tytuł najlepszego w Europie. Pod lupę wzięłam też to, co tygryski lubią najbardziej – ich posiłki specjalne: wegańskie, wegetariańskie, azjatyckie…:)

Choć trochę się boję, bardzo lubię latać. I uwielbiam próbować lotów liniami, których jeszcze nie znam. Od dłuższego czasu polowałam na lot „Turkiem”, którym zachwycała się moja koleżanka, uważając te linie za lepsze niż wygrywające większość rankingów Qatar czy Emirates. Planując wakacje w Polsce z radością odkryłam więc, że to Turkish właśnie ma akurat najkorzystniejsze ceny na loty do Europy.

Leciałam z nimi na czterech odcinkach – dwóch dłuższych, po dwanaście godzin każdy (Dżakarta – Stambuł i z powrotem) oraz dwóch kontynentalnych (Stambuł – Warszawa i z powrotem). Bilet powrotny w promocji kosztował niecałe 2500 zł – to bardzo dobra cena, biorąc pod uwagę, że o promocje na europejskie kierunki z Azji trudniej niż w stronę odwrotną.

Zawsze wydawało mi się, że jestem mało wybrednym pasażerem. Latam najtańszymi liniami, jeśli kupię bilet w naprawdę okazyjnej cenie to już na nic nie narzekam, zdarzało mi się latać długie dystanse z jedynie własnymi kanapkami i koczować nocą na lotniskach, żeby tylko obniżyć koszt przelotu. W miarę wylatanych kilometrów zaczęłam jednak zwracać uwagę na komfort długich podróży, na to, jakie rozrywki mam zapewnione w trakcie lotu i co dają mi do jedzenia. A w Turkish odkryłam taki wybór posiłków specjalnych, że zachciało mi się spróbować jak najwięcej z nich! I na nich głównie, i na obsłudze, się skupię.

Wnętrze samolotów, komfort podróży

Na pierwszy rzut oka – wściekle zielony (turkusowy?) kolor siedzeń jakoś mi nie współgra z pojęciem luksusu ani z ich czerwono-białym logiem… Mało przyjemny dla oka.

Na dłuższych odcinkach loty obsługiwał Airbus 330-300 – olbrzym z wyjątkowo dużym „brzuchem”, czyli lukiem bagażowym.

Jego ogromnym plusem jest coś, czego zawsze brakowało mi podczas długich lotów – podnóżki i wysuwany uchwyt na napoje – chcąc postawić tylko kubek czy butelkę wody nie trzeba mieć otwartej całej półki, która ogranicza swobodę ruchów.

Na temat miejsca na nogi nie mogę się niestety wypowiedzieć, bo mam ledwo ponad 160 cm wzrostu i mało kiedy mi go brakuje ;) Już nie wspominając o tym, że w drodze powrotnej skorzystałam z check-inu online w prawie ostatniej możliwej chwili, co pozwoliło mi upolować trzy sąsiadujące ze sobą wolne miejsca na końcu samolotu – leciało się prawie jak w klasie biznes ;) Poza tym poduszki były duże i wyjątkowo wygodne.

Nastawiałam się na oglądanie filmów podczas tych 12 godzin w powietrzu, a tu niemiła niespodzianka – ekrany w zagłówkach nie działały przez cały długi lot, i to w obie strony. Coś takiego w niby najlepszych liniach Europy jest jak dla mnie niedopuszczalne. Na krótkim odcinku z Turcji do Polski było już ok.

Krótsze loty pokonaliśmy mniejszym Airbusem 321. Podczas tych zaledwie paru godzin lotu komfort nie miał już jednak aż takiego znaczenia.

Jedzenie

Na dobry początek (na trzech odcinkach z czterech) krótko po starcie podano tureckie słodycze:

Jako, że Turcja to kraj muzułmański, w menu widnieje informacja, że żaden z posiłków nie zawiera wieprzowiny i wszystkie przygotowywane są na sposób 'halal’. Alkoholu jest jednak do wyboru, do koloru.

Na najdłuższym locie nie była dostępna niemal połowa napojów z menu – nie mieli nic, co mnie interesowało, czyli ani domowej roboty lemoniady z miętą, ani świeżo wyciskanego soku pomarańczowego. Na pozostałych odcinkach (trzech z czterech) te napoje już były – polecam!

Podczas jednego z lotów serwowali też napój dla dzieci – kakao słodzone daktylami. Stewardesa była lekko zdziwiona, że to zamawiam, ale z uśmiechem przyniosła kakao. Niestety nie ciepłe, jakiego się spodziewałam, a takie w plastikowej (za to oryginalnej!) butelce, na szczęście z krótkim terminem przydatności do spożycia, co daje cień szansy na to, że było własnej produkcji.

Na oficjalnej stronie Turkish Airlines możecie podejrzeć, jakie posiłki specjalne serwują. Zamówiłam cztery różne – Vegetarian Hindu/Asiatic Meal (AVML), Vegetarian Raw Meal (RVML), Strict Vegetarian Meal (VGML) i Vegetarian Oriental Meal (VOML).

Na pierwszym odcinku dostałam posiłek po azjatycku (przynajmniej tak sądzę, bo podpisany nie był):

Na śniadanie przed lądowaniem zaserwowali mi to, co wszystkim – jajecznicę, która smakowała lepiej niż wyglądała. Do tego podany był grillowany pomidor, pieczarki, kilka rodzajów serków i jogurt (a może ayram?).

A w drugą stronę – niemal suchy makaron z dwoma kawałkami brokuła – bida z nędzą.  Trzęsło nami strasznie i ciemno było, dlatego zdjęcie takie nieostre:

Pani ogarniająca rezerwacje od razu uprzedziła, że na trasie Stambuł-Warszawa nie ma co liczyć na więcej niż jedno dostępne danie wegetariańskie i większość próśb o wyszukane potrawy jest odrzucana, nie może mi więc zagwarantować, że dostanę dokładnie to, co zamówiłam. A tu się okazało, że te właśnie posiłki były zdecydowanie najsmaczniejsze:

A w drodze powrotnej – na obiad tym razem rozgotowany ryż (bleh!) z fasolką szparagową w smacznym sosie pomidorowym. Przystawką również była fasolka, ale marynowana w oliwie z oliwek – zaskakująco dobra. Na deser panna cota z mango – niebo w gębie. Tym razem wszystko było opisane, dostałam karteczkę z objaśnieniem, jaki to posiłek i z czego się składa.

Do każdego z dań podawane były metalowe sztućce (choć nóż był bezużyteczny – nie dało się nim przekroić bułki, najsłabszego punktu programu – a co najwyżej rozerwać), oliwa z oliwek z cytryną, sól+pieprz i chusteczki odświeżające.

Przyznaję – mimo paru wpadek Turkish to teraz mój faworyt pod względem jedzenia! I nikt mi już nie wmówi, że jedzenie serwowane w samolocie musi być „plastikowe”.

Obsługa

Miłym akcentem było powitanie na pokładzie nie tylko przez stewardów, ale i przez kucharza (a przynajmniej kogoś za niego przebranego).

Krótko po starcie dostaliśmy gorące ręczniczki do odświeżenia się.

Dalej było już tylko gorzej – na pierwszym, najdłuższym odcinku trafiłam na stewarda, który zachowywał się, jakby to był jego pierwszy dzień pracy. Wszystko mu się mieszało, chaotycznie podawał jedzenie, mnie pominął i musiałam dwa razy dopominać się o swój posiłek specjalny. Zbierał zamówienia na napoje z kilku rzędów naraz, a potem się gubił i niektórym nie dostarczał nic. Wiadomo, każdy się kiedyś uczy, ale coś takiego w liniach uznanych za najlepsze europejskie, i to nie raz, przypadkowo, a pięć lat z rzędu, nie powinno się jednak zdarzać. Nie miałam niestety poczucia, że w razie jakiegoś wypadku jestem pod opieką dobrze przeszkolonej załogi, a to podczas latania ważne. Na drugim długim locie nie było wiele lepiej, obsługa znów sprawiała wrażenie zagubionej w akcji – np. podczas serwowania kolacji cały mój rząd nie dostał pieczywa. Niby mało istotny szczegół, ale kiepsko świadczy o ich ogarnięciu.

Do obsługi na obu krótkich lotach nie mam żadnych zastrzeżeń – nawet swoje specjalne posiłki dostawałam jako pierwsza, całość sprawiała o wiele bardziej profesjonalne wrażenie.

O ile trzy loty wystartowały i wylądowały o czasie, w drodze powrotnej na trasie Warszawa-Stambuł mieliśmy 25 minut opóźnienia bez żadnego wytłumaczenia. Przeszkadzało mi to o tyle, że podczas 7-godzinnej przerwy w Turcji planowałam ruszyć się z lotniska i pozwiedzać Stambuł. Poza tym dopiero na karcie pokładowej zauważyłam, że wylot ze Stambułu do Dżakarty jest planowany 40 minut wcześniej, niż wg rozkładu na rezerwacji! Niefajnie, bo to kolejne skrócenie pobytu w Stambule. Nikt się nie pofatygował, żeby mnie o tym powiadomić mailowo, telefonicznie czy nawet ustnie już przy odprawie.

Podsumowując – nie leciałam jeszcze ani Qatarem, ani Emirates, ale od Turkisha zdecydowanie lepiej oceniam Etihad! Tyle, że to już nie europejskie linie.

Przesiadka w Stambule

Rezerwując lot warto zwrócić uwagę na godziny stopoveru w Turcji – bo stambulskie lotnisko jest hubem Turkish Airlines i zawsze będziemy musieli zmienić tu samolot. Jeśli lądujemy w ciągu dnia i mamy tam kilka godzin przerwy, przysługuje nam darmowa wycieczka autobusem po mieście! W programie jest zwiedzanie najważniejszych zabytków i obiad w lokalnej restauracji. Niestety loty z/do Warszawy ustawione są tak, że raz przerwę miałam wcześnie rano, a drugi – wieczorem. Nawet wybierając się do miasta na własną rękę (i czekając prawie godzinę na pierwszy pociąg metra) w centrum udało mi się spędzić ok. trzy z siedmiu godzin przerwy. Transport publiczny działa świetnie (ale dopiero od 6 rano!). Mieszkającym na zachodzie Polski tym bardziej polecam wylot z Berlina, bo ma on dłuższą przesiadkę i to w rozsądniejszych godzinach. Więcej info o wycieczkach za free organizowanych przez Turkish Airlines znajdziecie na stronie instanbulinhours.com.

Można też zrobić sobie dzień, dwa czy nawet kilka dni przerwy w największym europejskim mieście. Jak? Po zarezerwowaniu lotu przez internet mamy kilkadziesiąt godzin na kontakt z infolinią lub wizytę w biurze Turkish Airlines w celu bezpłatnej zmiany rezerwacji na połączenie z dłuższą przesiadką. Niestety dowiedziałam się o tym za późno. Oczywiście można od razu zarezerwować bilety przez infolinię lub w biurze, jednak nie wiem, czy ceny tam obowiązujące nie są wtedy wyższe niż internetowe.

P.S. Jakby ktoś miał zamiar zmienić paszport między jednym a drugim lądowaniem w Turcji z opcją wyjścia w miasto – wiza, mimo, że wcale nie wbita do paszportu, traci wtedy ważność. Przekonałam się o tym na własnej skórze :(

Leciałaś/-eś już tureckimi liniami? Na jakiej trasie i jakie masz doświadczenia? Podziel się!